Tai biến mạch máu não (đột quỵ não) là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế, để lại nhiều di chứng nặng nề như liệt nửa người, rối loạn vận động và suy giảm chất lượng cuộc sống. Bên cạnh các phương pháp phục hồi chức năng hiện đại, phương pháp cấy chỉ điều trị tai biến đang ngày càng được quan tâm nhờ sự kết hợp giữa Y học cổ truyền và Y học hiện đại. 

Nhờ vậy, giúp kích thích huyệt vị liên tục, cải thiện vận động, giảm co cứng cơ và hỗ trợ người bệnh phục hồi chức năng một cách bền vững.

1. Tai biến mạch máu não là gì? 

Tai biến mạch máu não (đột quỵ não) là sự xảy ra đột ngột các thiếu sót chức năng thần kinh thường là khu trú hơn lan tỏa, tồn tại quá 24 giờ hoặc gây tử vong trong 24 giờ. Các khám xét loại trừ nguyên nhân chấn thương.

Theo Y học cổ truyền gọi là Bán thân bất toại, thuộc chứng trúng phong.

Tại Việt Nam, gánh nặng đột quỵ đang tăng nhanh. Theo dữ liệu gần đây, tỷ lệ mắc mới khoảng 222 ca/100.000 người mỗi năm, thuộc nhóm cao nhất khu vực Đông Nam Á, với khoảng hơn 200.000 trường hợp đột quỵ mỗi năm; đột quỵ hiện là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế do bệnh tim mạch tại nước ta.

2. Dấu hiệu của bệnh tai biến mạch máu não 

Người bị tai biến mạch máu não (đột quỵ não) thường gặp nhiều khó khăn và đây cũng là các dấu hiệu thường thấy của bệnh, bao gồm:

• Khó khăn vận động: Yếu hoặc liệt nửa người gây khó lăn trở, ngồi dậy, đứng và đi lại; rối loạn thăng bằng và cảm giác. Tay và thân mình khó cử động nên hạn chế sinh hoạt hằng ngày như ăn uống, vệ sinh, thay quần áo.
• Co cứng – co rút – cứng khớp: Cơ bên liệt bị co cứng, lâu ngày dẫn đến co rút, hạn chế vận động và đau. Các khớp (vai, háng, cổ chân…) dễ bị cứng và biến dạng, ảnh hưởng dáng đi và tư thế.
• Rối loạn giao tiếp: Khoảng 25–30% người bệnh gặp khó khăn về nói, hiểu lời nói, đọc và viết.
• Hạn chế sinh hoạt và lao động: Người bệnh khó tự thực hiện các hoạt động hằng ngày, giảm hoặc mất khả năng làm việc, ảnh hưởng đến thu nhập và tính độc lập.
• Ảnh hưởng tâm lý – xã hội: Người bệnh dễ trầm cảm, lo âu, thụ động hoặc ỷ lại; gia đình cũng chịu áp lực lớn, cần được hỗ trợ tâm lý và hướng dẫn chăm sóc, phục hồi chức năng.

3. Nguyên nhân và cách đề phòng tai biến mạch máu não/ đột quỵ não

Có 9 nguyên nhân gây nên bệnh tai biến mạch máu não, cụ thể: 

4. Quy trình cấy chỉ điều trị liệt nửa người do tai biến mạch máu não

Chỉ định cấy chỉ điều trị dành cho người bệnh liệt nửa người, không hôn mê; mạch, huyết áp, nhịp thở ổn định.

Chống chỉ định điều trị bằng phương pháp cấy chỉ cho người bệnh đang hôn mê, các chỉ số mạch, huyết áp, nhịp thở chưa ổn định.

Cụ thể các bước được tiến hành như sau: 

4.1 Phác đồ huyệt 

Thất ngôn, cấy chỉ các huyệt:

- Á môn, Thượng liêm tuyền.

Liệt mặt, cấy chỉ các huyệt

- Ế Phong, Quyền liêu, Giáp xa, Phong trì, Thái dương

Liệt tay, cấy chỉ các huyệt

- Kiên ngung, Kiên trinh, Khúc trì, Ngoại quan, Hợp cốc

Liệt chân, cấy chỉ các huyệt

- Giáp tích L4- L5, Hoàn khiêu, Túc tam lý, Thừa sơn

Dương lăng tuyền

- Giải khê, Hành gian

4.2. Thủ thuật

Hiện nay với khoa học hiện đại ngày càng phát triển dòng sản phẩm PDO liền kim cao cấp đem lại hiệu quả cao trong quá trình điều trị, rút ngắn thời gian hồi phục, giảm thiểu rủi ro cho bệnh nhân. 

Khi nói đến các dòng sản phẩm chỉ PDO liền kim cao cấp, không thể bỏ qua những cái tên như: Mono, Screw hay Double Screw đây là các dòng chỉ được sử dụng nhiều nhất trong thời điểm hiện tại, tùy theo mức độ bệnh của từng bệnh nhân sẽ được các bác sĩ sẽ có phác đồ phù hợp.

So với chỉ Catgut truyền thống, chỉ PDO có độ tinh khiết và tính ổn định cao hơn, thời gian tự tiêu kéo dài và đồng đều, giúp kích thích huyệt vị liên tục trong nhiều tuần. Vì vậy được rất nhiều bệnh viện YHCT và khoa YHCT trong các bệnh viện tin dùng làm vật tư điều trị các bệnh lý. 

Thủ thuật thực hiện cần: 

- Rửa tay sạch, đi găng tay vô trùng.

- Chuẩn bị chỉ PDO liền kim

- Xác định chính xác huyệt định cấy chỉ. Sát trùng vùng huyệt

- Châm kim nhanh qua da và đẩy từ từ tới huyệt.

- Đẩy nòng kim để chỉ nằm lại trong huyệt.

- Nhẹ nhàng rút kim ra.

- Đặt gạc vô trùng lên huyệt vừa cấy chỉ.

- Cố định gạc bằng băng dính.

4.3 Liệu trình điều trị

• Mỗi lần cấy chỉ PDO có tác dụng trong khoảng 20 – 30 ngày.
• Sau 20 – 30 ngày cấy chỉ đến khám lại để có chỉ định tiếp theo.

Trong quá trình thực hiện thủ thuật, cần theo dõi sát toàn trạng của bệnh nhân ở mỗi lần can thiệp nhằm phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Khi xảy ra tai biến, cần xử trí kịp thời và đúng cách. Trường hợp chảy máu tại vị trí làm thủ thuật, dùng bông gạc khô vô khuẩn ấn trực tiếp tại chỗ, không day hay xoa bóp. 

Nếu xuất hiện đau và sưng tại nơi cấy chỉ, có thể chườm nóng để giảm đau, kết hợp sử dụng thuốc chống phù nề; trường hợp nghi ngờ nhiễm khuẩn thì cần cho bệnh nhân dùng kháng sinh đường uống theo chỉ định.

5. Kết luận 

Cấy chỉ trong phục hồi chức năng sau tai biến mạch máu não là phương pháp điều trị kết hợp giữa Y học cổ truyền và Y học hiện đại, có vai trò hỗ trợ quan trọng trong quá trình phục hồi vận động và chức năng cho người bệnh liệt nửa người. 

Thông qua việc tác động liên tục, kéo dài lên các huyệt vị, phương pháp này giúp điều hòa khí huyết, thông kinh hoạt lạc, giảm co cứng cơ, cải thiện sức cơ và tăng khả năng vận động của tay chân bên liệt.

Đừng quên theo dõi mục tin tức của HB Medical để cập nhật những thông tin hữu ích. Liên hệ ngay cho HB Medical qua hotline 0906.280.083 để biết thêm thông tin chi tiết nhanh nhất nhé.